Ana Ollo Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko Harremanetarako kontseilariak ziurtatu du azken urteetan Nafarroak irabazi dituen euskal hiztunak "hein handi batean" helduak direla, eta 2016tik 2020ra %14,5eko igoera izan dela Nafarroan euskara ikasteko ikastaroetan izena eman duten pertsonen kopuruan, 2020an 5.229ra iritsiz.
Hala adierazi du Ollok Nafarroako Parlamentuko osoko bilkuran, EH Bilduk helduen euskalduntze eta alfabetatze politika orokorrari buruz egindako interpelazioari erantzunez.
Ollok gaineratu duenez, 2016tik "gora egin du euskara ikasten duten ikasleen kopuruak helduen euskalduntze-zentroetan", baina pandemiak "hondamena izan du izena eman duten pertsonen kopuru horretan ere".
Pandemiaren eragina gainditzeko bidean
"Azken ikasturtean, pandemiak bere eragina izan du helduen irakaskuntza guztietan, baita euskaraz ere, eta orain 21-22 ikasturteko behin betiko daturik ez dugun arren, badirudi Covid aurreko urteetako joera berreskuratu dela", adierazi du Ollok.
Kontseilariak azaldu duenez, pertsona gehienak herri ekimeneko euskaltegietan inskribatzen dira, %40 inguru, baina Zubiarte eta Euskarabidea euskaltegi publikoetan ere %40 inguru daude. Azken ikastetxe horretan eskariaren igoera "esanguratsua" da, lau urtean 753 ikasle izatetik 1.026 izatera igaro baita.
Helduen euskalduntzera bideratutako baliabide publikoei dagokienez, ziurtatu du aurreko legegintzaldiaren hasieratik, xede horretara bideratutako baliabideak (131.867 euro) "herritarren eskubideak asetzeko nahikoak ez zirenean", euskaltegien finantziazioa hobetu dela, 2022ko aurrekontuetan 1,8 milioira iritsiz, eta ikasleentzako bekak sortu direla.
"2015ean ez zegoen finantzaketa egokirik eta sektorearen prekarietatea larria zen. Ahalegin handia egin da, baina asko dago egiteko euskara ikasteko eskubidea erabat bermatzeko eta doakotasunera hurbiltzeko ", adierazi du kontseilariak, eta euskara ikasi nahi duten helduen kopurua handitu den arren, oraindik hobetzeko tarte handia” dagoela azpimarratu du.
Gainera, "Nafarroako hizkuntza propio honen prestigio ekintzak sustatzeko" lanean ari direla adierazi du, adibidez, helduei euskara irakasteko ikasturte hasierako ekitaldi bat antolatuz. "Horrekin helduen euskalduntzearen izaera ekonomikoa eta hezitzailea aitortu eta prestigiatu nahi da", adierazi du.
Halaber, Ollok azpimarratu duenez, "azken hamarkadetan herritar asko sartu dira atzerritik Nafarroara", eta euskara ikastea "gizartean integratzeko aukera" da.
"Gaztelania eta euskara hizkuntza propioak dira eta herritar guztiek dute hizkuntza horiek ezagutzeko eta erabiltzeko eskubidea", azpimarratu du, eta legegintzaldi honetan "aurreko legegintzaldian hasitako bideari jarraitu zaio, helduen euskalduntze eta alfabetatzearen eremua indartuz eta, Euskararen Legean jasotzen den bezala, herritarren eskubide eraginkorra izateko oinarriak jarriz".
"Euskarak baliabide egokiak behar ditu, eta hitz egiten duten pertsonek, berriz, erabiltzeko espazioak", esan du kontseilariak, esparru horretan "liskarrak baztertzeko" apustua egin ondoren.
Doakotasuna eztabaidagai parlamentuan
Bestalde, Bakartxo Ruiz EH Bilduren Legebiltzarreko bozeramaileak azpimarratu du garrantzitsua dela "nahi duten helduek euskara ikasteko duten eskubidea bermatuta ikustea, eta hori ahalik eta baldintza egokienetan egitea". "Justizia kontua" dela ziurtatu ostean, eskubide hori gauzatu ahal izateko ordaindu behar izatea "onargarria ez" dela gaineratu du. "Eskubideez ari gara, ez apetaz", adierazi du.
Iñaki Iriarte Navarra Sumako parlamentariak adierazi du eskaintza "ahalik eta eraginkorrena" izan behar dela, baina zalantzan jarri du doan eskaini behar ote den, ingelesa ez bezala. "Helduei euskara ikasten lagundu behar zaie, baina kontuz ibili euskararekiko interesik ez duten eta beste hizkuntza batzuk ikasi nahi edo behar dituzten nafarrei jaramonik ez egitearekin", ohartarazi du.
Inma Jurio parlamentari sozialistak nabarmendu du PSNk "apustu garbia" egiten duela pertsona heldu orok euskara ezagutzeko eskubidea izan dezan, nahiz eta ez duen bat egin sistemaren doakotasunarekin.
Geroa Bairen aldetik, Jabi Arakama parlamentariak helburu horretara bideratutako aurrekontua handitzea azpimarratu du, UPNk emandako "zero euroen" aurrean, baina doakotasunetik "urrun" gaudela adierazi du.
Ahal Duguren izenean, Ainhoa Aznarezek nabarmendu du eskubide bat arau batean jasotzeak ez dakarrela "betebehar edo inposiziorik", eta Marisa de Simón I-Eko parlamentari bozeramaileak "Nafarroako pertsonek guztion ondarea den hizkuntza eta kultura bat ezagutzeko duten eskubidea errespetatzearen" alde egin du.
