Ana Ollo Herritarrekiko Harremanetarako kontseilariak Memoriaren Guneen Sarea aurkeztu du. Nafarroako Memoriaren Institutuaren ekimena da, eta herritarren artean gure erkidegoko memoria-guneak zabaltzea du helburu.
Aurkezpenean, Nafarroako Memoriaren Institutuko zuzendari Josemi Gastonekin batera, kontseilariak nabarmendu du Memoriaren Nafarroako Institutuaren funtsezko jarduera-ardatzetako bat izan dela eta dela “memoriaren lekuak babestea, kontserbatzea eta hedatzea, gure lurraldeko ondare memorialistaren funtsezko elementu gisa”.
Ildo horretan, kontseilariak jarraitu du: «Duela hiru urte funtsezko mugarri bat gertatu zen, Nafarroako Memoria Historikoaren Lekuei buruzko 29/2018 Foru Legea onartu baitzen». Lege hori aplikatuz, orain arte Nafarroako Memoria Historikoaren 17 Leku deklaratu dira; babestuta daude, errepideetan nahiz lekuetan seinaleztatuta daude, eta webgunearen eta Eskola Memoriadunak programaren bidez zabaltzen ari dira”.
Hala ere, jarraitu duenez, legea bereziki esanguratsuak eta enblematikoak diren memoria-tokiak babestera bideratuta dagoen arren, 1936ko uztailean matxinatuek eta ondoren diktadura frankistak sortutako indarkeriaren memoriarekin zerikusia duten beste espazio asko daude.
«Espazio horietan krimenak eta lurperatze irregularrak gertatu ziren, presoak eta presoak giltzapetu ziren, emakumeak umiliatu ziren, eskulan behartua erabili zen, defentsa-proiektuak sortu ziren muga ixteko, indarkeriak izan zituen forma ugariez hitz egiten digun paisaia bat ehunduz», ondorioztatu du.
Espaziosdememoria.com webgunea
Bestalde, Nafarroako Memoriaren Institutuko zuzendari Josemi Gastónek adierazi du Memoria duen Espazioen Sareak webgune berri bat duela, herritarrei gune horiek ezagutarazteko funtsezko tresna izango dena, askotan ezezagunak, gerran eta diktaduran giza eskubideen urraketa larrien lekuko izan zirenak.
Espacio dememoria.com webgunea proiektu bizia da, eta espazio eta ibilbideen fitxak argitaratuko dira bertan. Hasiera batean, memoria-guneen 17 fitxarekin eta Pirinioak, muga eta memoria izeneko ibilbide batekin sortu zen, baina datozen hilabeteetan fitxa eta ibilbide berriekin osatuko dira, Nafarroako geografia osoa hartu arte.
Memoria-guneak Sareak memoriarekin lotura handiena duten sektoreetara ez ezik, gizarte osora ere iritsi nahi du, eta horretarako, web-orriaz gain, liburuxka zabalgarriak erabiliko ditu, turismo-bulegoetan eta landa-ostatuetan, udaletxeetan, kultura-etxeetan eta elkarteetan eta sare sozialek partekatzen dituzten ikus-entzunezko beste material batzuetan banatuta.
Webgunea gailu mugikorretatik erraz erabiltzeko diseinatu da, baita edukiak bidaietan eta txangoetan erabiltzeko ere, zorroztasun historiografikoari eutsiz, eta espezializatu gabeko publikoarentzat ere bai.
Fitxa bakoitzak aurkezpen bat eta oinarrizko informazio bat ditu, eta mapa batean koka daiteke, bilatzaile baten bidez edo iragazki geografiko edo tematiko bidez. Gainera, erlazionatutako dokumentu eta estekak eskaintzen dira bisitariari memoriaren espazio zehatz horri buruzko ezagutza osatzen laguntzeko.
Nafarroako Memoriaren Institutuak ekimen berri hau aurkeztu du Eskola Memoriaduna programako ikastetxeentzat, toki-erakundeentzat, memoria-elkarteentzat eta, oro har, herritarrentzat tresna erabilgarria izan dadin, eta memoria kritikoa zabaltzen lagun dezan.