1939. eta 1942. urteen artean, 12.500 pertsona inguru lan esklabutzan behartu zituzten frankistek Lesakan, Irunen, Lezon, Pasaian, Errenterian eta Oiartzunen, Nafarroa eta Gipuzkoa artean. Zaraitzu eta Erronkari eskualdeen arteko mugan, errepide ondoan egin diete esklabuei omenaldia. Hain justu, frankismoko esklabu haiek izan ziren errepidea ireki zutenak, 1940ko hamarkada inguruan, gerra bukatu eta gero lan behartuak egitera eraman baitzituzten bertara.
1939ko udatik 1941eko udara, 2.300 preso eraman zituzten errepide hura irekitzera, lan behartuak egitera. Atzo omenaldia egin zieten, haiek irekitako bidean, tontorrean. Memoriaren Bideak taldeak antolatzen du ekitaldia, eta Bidankozeko Udalak laguntzen du.