Gutunak, eskutitzak, Baionatik atera ziren, Ternuarako asmoz. Ez ziren, ordea, inoiz ailegatu irakurri behar zituztenen eskuetara. Hiru mende geroago aurkitu dituzte eta ezagutzera eman. Euskarazko testu zaharrak beterik daude sermoiz eta aszetika liburuez. Garaiko elizgizonen eta handikiren baten pentsamenduaren berri izan dugu horrela. Bertsoren batean kenduta, ia-ia inoiz ez jende arruntaren sentimendu, nahi eta kexen berri. XVIII. mendeko 50 gutun argitaratu dira orain, aita-amek, emazteek eta seme-alabek idatziak urrun zeuden senar eta semeei. Zenbat albiste eta zenbat oroitzapen. Zenbat beldur eta zenbat arrangura. Ez ditut oraindik esku artean izan, baina amorratzen nago horiek begi parean izateko. Baietz gure hizkuntzan idatzitako perlarik ederrenak aurkitu bertan.