Nafarroako Memoriaren Institutua hartuko duen Rozalejo jauregiaren eraldaketak dagoeneko martxan dira. Eraikin historikoa birgaitzeko lanak 9.275.039,36 euroko inbertsioarekin abiatu dira, eta 2024an amaitzea aurreikusten dute.
Nafarroako Gobernuko lehendakariorde eta Lurralde Antolamendu, Etxebizitza, Paisaia eta Proiektu Estrategikoetako kontseilari Jose Maria Aierdik nabarmendu duenez, Rozalejo jauregia zaharberritzeak “memoria Iruñeko erdigunean kokatzea dakar berekin, eta hori benetako mugarria da”, eta “memoria politiken aldeko urrats garrantzitsu” baten aurrean gaude.
“Hirigintza-esku-hartze estrategikoa da, finkatutako hiria berreskuratzeko, hirigunea leheneratzeko eta biziberritzeko”, gaineratu du lehendakariordeak: “Kasu honetan, jarduketak esanahi sinboliko berezia du, eraikin hori nafar askoren memoria eta emozioak irudikatzera deitua baitago, memoria-ondarearen gune bihurtu baita, eta, gainera, herritarrei ateak ireki ahal izango baitizkie ".
Lehendakariordeak, Elma Saiz Ekonomia eta Ogasuneko sailburuak, Ana Ollo Herritarrekiko Harremanetako sailburuak eta Rebeca Esnaola Kultura eta Kirol sailburuak bisitatu dituzte Rozalejoko obrak. Erreforma horri esker, etorkizunean Nafarroako Gobernuko Bake, Bizikidetza eta Giza Eskubideen Zuzendaritza Nagusia bertan kokatuko da, eta, Ollo kontseilariak bisitan azpimarratu duenez, “memoria-politika guztiak bilduko dituen espazioa erreferente bihurtuko da bizikidetza bidezkoago baten eraikuntzan, elkarrizketaren eta bakearen kulturan oinarrituta”.
Ollo kontseilariak azpimarratu duenez, “memoria, gure gizartearen ardatz egituratzailea den aldetik, etorkizuneko gaia da, eta ezinbesteko tresna errespetu, tolerantzia eta askatasun balioak sustatzeko”. Ildo horretan, Nafarroako Memoriaren Institutua aipatu du, 2018an sortua, Estatuak arlo horretan dituen politiken erreferente gisa, eta etorkizunean izango duen kokapena egokitasun handitzat jo du.
Birgaitze lanak besteak beste Next Generation Europako funtsetatik datozen finantzaketarekin egiten ari dira (1.517.911 euro), eta 2024an amaitzea aurreikusten da. 2019an, Tabuenca & Leache arkitekto-estudioari esleitu zitzaion proiektuaren idazketa, 139.150 euroan. 2022ko apirilean, Nafarroako Gobernuak erabaki bat hartu zuen urte anitzeko 9.414.179,36 euroko gastu-konpromisoa hartzeko, egokitzeko.
Larriki hondatuta zegoen XVIII. mendeko jauregi barroko batean egindako esku-hartzea da. Nafarroako Gobernuak 2005ean erosi zuen, eta ondare, historia eta arte aldetik balio handia du. Behar berrietara egokituko da, Iruñeko Udalaren Udal Planari jarraituz. Aurreikuspenen arabera, INMren liburutegia eta dokumentazio-zentroa hartuko ditu, ikertzaileek eta gainerako herritarrek erabiltzeko, bai eta memoria-elkarteentzako gelak eta prestakuntza-gelak ere.
