Nafarroako Gobernuak Pilar Irigoien Sodena enpresa publikoaren buru gisa kentzea erabaki du. Erabakia astearte goizean jakinarazi zion Mikel Irujok, elkarteko presidente eta Ekonomia eta Enpresa Garapeneko kontseilariak.
Kargugabetzea Nafarroako Gobernuko Esku-hartze Zuzendaritzaren txosten baten ondorio izan da. Txosten horrek zalantzan jartzen du Sodenak nola sinatu zuen hitzarmen bat Nafarroako Enpresarien Konfederazioarekin 2020ko maiatzean, pandemiaren kaos betean maskaren hornidura bermatzeko. Hitzarmen horrek 1,2 milioi euroko narriadura aitortu dio sozietate publikoari.
Irigoienek 2015eko abendutik zuzentzen zuen Sodena, Manu Ayerdik izendatu ondoren, eta asteazken honetako arratsaldean egindako administrazio-kontseiluak berretsi egin du.
2022ko uztailaren 27an sinatutako kargugabetzea eragin duen txostenak ondorioztatzen du eragiketak ez duela betetzen Ogasun Publikoari buruzko Foru Legean interes-tasei dagokienak ezarritakoa. Gaineratu du akordioa ez datorrela bat 2020ko ekitaldian eragiketa orokor horiek baimendu zituzten Gobernu Akordioek ezarritako baldintzekin. Era berean, eragiketak ez zuen izan ezohiko moduan gaitzen zuen baimen espezifikorik.
Beraz, prozedura-kontu bat da, baina kalte ekonomikoa eragin duena enpresa publikoaren kontuetan.
Akordioa
Akordioa 2020ko maiatzaren 7an sinatu zuten Pilar Irigoienek eta Jose Antonio Sarriak, CENeko presidente gisa egindako azken ekintzetako batean. Pandemiak eragindako kaos betean, maskaren erosketa zentralizatzea adostu zuten, 2020ko martxoko eta apirileko konfinamenduaren ondoren enpresek jarduera produktiboari segurtasunez ekin ziezaioten. Azkar egiteko, Albyn Medicalen merkatuko kontaktuak baliatzen dituzte, Sodenak bi milioi euro aurreratzen baitizkio maskarak eros ditzan. CENek bere enpresa elkartuen beharren estimazioa egiten du, eta horien arabera egiten da erosketa. Manu Ayerdi orduko Garapen Ekonomikoko kontseilari eta Sodenako presidenteak babestu zuen eragiketa.
Horrela, 2020ko maiatzaren 1etik 19ra bitartean, hasierako erosketak egin ziren. Baina 2020ko udatik aurrera, merkatua eta maskaren prezioak arautuz doazen heinean, enpresek ez dute horniduraren beharrik, eta, beraz, ez dituzte Sodenaren musukoak erosi nahi akordioan ezarritako prezioetan.
Enpresa publikoa akordio bat lortzen saiatu zen Nafarroako Enpresarien Konfederazioarekin, zeinak bitartean presidentea aldatu baitzuen. Juan Miguel Sucunzak ordezkatu zuen, 2020ko udaberriaren amaieran, José Antonio Sarría. Ez zuen lortu. "Gu une oro laguntzen saiatu gara", azaldu dute CENetik, eta nahiago izan dute baloraziorik ez egin.
Txostena
2022ko uztailaren 27an sinatuta, txostenak ondorioztatzen du eragiketak, Sodenak Albyni kreditu gisa emandako diruak, ez duela betetzen Ogasun Publikoari buruzko Foru Legean interes-tasei dagokienez ezarritakoa, eta ez datorrela bat 2020ko ekitaldian eragiketa orokor horiek baimendu zituzten Gobernu Akordioek ezarritako baldintzekin. Era berean, eragiketak ez zuen izan ezohiko moduan gaitzen zuen baimen espezifikorik. Eta Sodenari leporatzen dio eragiketa kobratzeko bermerik ez izatea.
Eragiketagatik kobratzeke dagoen saldoa 1,789 milioi eurokoa da, eta horretarako Sodenak 1,248 milioi euroko hornidurak egingo zituen. Txostenaren arabera, Albynen komisioa erosketaren zenbateko osoaren % 3,5 da; beraz, CENekin sinatutako hitzarmenean erositako maskaren kasuan, enpresak 70.000 euro inguru sartu zituen prozesu osoan.
Esku-hartzearen txostenaren arabera, une honetan 1,7 milioi maskara eta bestelako babes-ekipamendu daude, Sodenak ordainduta, Iruñerriko bi nabetan biltegiratuta. Ez dira erabili.