Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak emandako datuen arabera, COVID-19ak eragindako 93 kasu positibo berri atzeman zituzten atzo Nafarroan, osasun sistema publikoan 1.850 proba (1.226 PCR eta 624 antigeno test) egin ostean, %5eko positibo tasarekin.
Pandemiaren bilakaeraren ikuspegi epidemiologikotik, atzo beste zazpi ospitaleratze izan zirela Foru Erkidegoan, horietako bi ZIUn. Bestalde, atzo, COVID-19arekin lotutako heriotza bat izan zen, 83 urteko emakume bat, eta aurreko egunetan 90 urteko emakume bat hil zela jakinarazi dute. Guztira, 931 pertsona hil dira Nafarroan.
Zonaldeka, Iruñerrian kasu positiboen %66 erregistratu dira; Tuteran, kasuen %12; eta Lizarran, kasuen %4. Gainerako positiboak (%18) Nafarroako beste eremu batzuetan banatzen dira.
COVID-19ak jotako osasun-sistema publikoko profesionalei dagokienez, Osasunbidea-Nafarroako Osasun Zerbitzuak jakinarazi duenez, gaur egun 53 positibo aktibo daude, eta azken astean 22 kutsatu berri izan dira. 13.000 profesional inguruk osatzen dute plantilla.
Ospitale-okupazioaren ikuspegitik, ospitaleratzeen eta alten balantzearen ondoren, 153 pertsona ospitaleratuta daude COVID-19arekin (atzo baino bat gehiago), horietako 23 ZIU postuetan daude (atzo baino bi gehiago) eta beste 11 etxeko ospitaleratzean (atzo baino bat gutxiago). Gainerakoak, 119 paziente, plantan daude (atzo bezala). Pertsona horiek guztiek positibo eman zuten PCR proba batean, infekzio hori izan edo ez ospitaleratzearen arrazoia, eta COVID-19 espazioak okupatzen dituzte.
Asteko txosten epidemiologikoa: beheranzko joera gelditu da
ISPLNren azken txosten epidemiologikoan, abenduaren 7tik 13rako astean, 630 kasu baieztatu dira PCR edo antigeno bidez (100.000 biztanleko 95); horrek esan nahi du egonkortu egin dela aurreko astearen aldean, eta beheranzko joera eten egin dela. Aurreko astean 602 kasu baieztatu ziren (100.000 biztanleko 92). Kasu berri horien %68 sintomatikoak ziren, eta %74 baieztatutako beste kasu batzuen kontaktuak.
Etxeko transmisio-eremuak jarraitzen du ohikoena izaten (%47), eta ondoren daude infekzioaren jatorria ezagutzen ez dutenak (%31) eta 'beste batzuk' kategoria, elkarrekin bizi ez diren gizarte- eta familia-kontaktuak barne hartzen dituena (%19). Kasu berrien kopuruak behera egin du hiru esparruetan. Eskola-eremua kutsatzeen % 1ekin lotu zen, eta lan-esparrua, berriz, % 4rekin.
Kasu berrien kopurua %12 jaitsi da 15 eta 34 urte bitartekoen taldean, %14 igo da 35 eta 54 urte bitartekoen artean eta %6 55 urtetik gorakoen artean, eta ez da aldaketa nabarmenik izan 15 urtetik beherakoen artean.
Tasarik handienak 15-34 urtekoen taldean daude (114 100.000 biztanleko), eta txikienak 55 eta 74 urte bitartekoen taldean (79 100.000 urteko taldean) eta 55 eta 74 urte bitartekoen taldean (76 100.000 urteko taldean). Adin-taldeen tasetan oraindik ere alde txikiak daude.
Intzidentziak gora egin du Tuterako Osasun Eremuan (100.000 biztanleko 100), behera egin du Lizarrakoan (100.000 biztanleko 59) eta ez da aldaketa nabarmenik izan Iruñeko Eremuan (100.000 biztanleko 91).
Ospitaleratzeek gora egin dute eta heriotzek behera
Abenduaren 7tik 13ra bitartean, 51 pertsona ospitaleratu zituzten COVID-19agatik; aurreko astean, berriz, 44. COVID-19ari egotz dakizkiokeen ospitaleratzeak 5 izatetik 4 izatera igaro dira, eta COVID-19aren ondoriozko heriotzak 27tik 16ra jaitsi dira.
Maiatzaren 11tik baieztatutako kasuen artean, % 6,3k ospitaleratzea eskatu zuten, milatik 6,9k ZIUn ospitaleratu zuten eta milatik 13,6k COVID-19aren ondorioz hil zen. Maiatzaren 11z geroztik baieztatutako Covid19 kasuen artean ospitaleratze-arriskua nabarmena da ( % 1,6) 5 urtetik beherakoen artean, behera egiten du 5 eta 14 urte bitarteko haurren artean, eta gora egiten du pixkanaka hurrengo adin-taldeetan. 65 urtetik aurrera, ospitaleratuen proportzioa % 18ra iritsi zen, eta 85 urtetik aurrera, berriz, % 29ra. Zainketa intentsiboetako unitatean 25 urteko taldetik aurrera sartu dira, eta 65 eta 74 urte bitarteko taldean % 3,6ra iristen dira. Heriotzak 35 urtetik gorako taldeetan gertatu ziren, eta 85 urtetik gorakoen artean % 22,1 hil ziren.
Ondorio gisa, azken Epidemiologia Txostenak dio COVID-19aren transmisioa eta diru-sarrerak egonkortu egin direla Nafarroan, eta heriotzak jaisten ari direla. Joera-aldaketa hori dela eta, aurreko asteetan aplikatzen ari ziren eta transmisioari eusteko eraginkorrak zirela frogatu zuten zenbait neurri berreskuratu behar izan zituzten herritarrek.
Transmisioaren beherakada etetea
Txostenean, gainera, bigarren epidemia-olatu horren balorazioa egiten da, eta, dioenez, egonkortu egin da COVID-19aren transmisio-maila Nafarroan, eta horrek oreka delikatua dakar birusaren hedapen-ahalmenaren eta aplikatzen ari diren prebentzio-neurrien artean: prebentzio-neurriak malgutzearen ondorioz, eten egin da aurreko asteetan hautemandako transmisio-beherakada. Azken asteetako eguraldi txarrak eragin negatiboa izan dezake balantze honetan.
Kutsatze-kopuruak behera egin duela hautemateak baliteke herritar batzuek prebentzio-neurriak lasaitzeko duten jarrera aldatzea. Datozen asteetako bilakaera aipatutako hiru faktore horiek duten portaeraren araberakoa izango da.
