Nafarroak bero-boladei aurre egiteko protokoloa aldatu du

Euskalerria Irratia 2023ko eka. 7a, 08:09

Iazko uda beroaren aurrean zenbait neurri hartu dituzte Osasun Publikoaren Institutuan.

Nafarroak bi gradu murriztu du tenperatura altuengatiko arrisku sanitarioaren langa, 36 gradutik 34 gradura. Gainera, Foru Erkidego osoa zona isoklimatiko berean bateratzen da eta tenperatura minimoaren arrisku-atalasea ezabatzen da; horrela, adierazle gisa maximoa baino ez da izango, orain 34 gradukoa dena.

Hala azaldu zuten atzo Osasun Publikoko adituek, tenperatura altuengatiko krisi-kabinetea osatzen duten sail eta erakundeekin egin zuten bileran: Osasun departamentua, Barne-Auzietarako departamentua, Kultura eta Kirol departamentua, Turismo zuzendaritza, Gurutze Gorria eta Nafarroako Udal eta Kontzejuen Federazioa. Topaketa horretan, adituek planak Nafarroan aurten izango dituen berrikuntzak zehaztu zituzten – urtero ekainaren 1etik irailaren 15era aktibatzen da –, Osasun departamentuak egindako aldaketekin bat eginez, eta arrisku-mailak zehazten dituzten langei eta algoritmoari eragiten dietenak: txikia, ertaina eta altua.

Orain arte, Nafarroan bi eremu isoklimatiko zeuden: iparraldea, batetik eta erdialdea, batetik; Ebroko Erribera, bestetik. Lehenengoak tenperatura altuengatiko arrisku-langa maximoa 36 gradutan zuen eta minimoa 18 gradutan markatuta zuen, eta bigarrenak 36 eta 21ean. Aurtengo udarako plangintza berriak tenperatura minimoak ezabatu eta Nafarroa osoa zona isoklimatiko bakar batean bateratzen du. Hau da, arrisku-langa bakarra 34 graduko tenperatura maximoa izango da Nafarroa osoan.

Horrela, tenperatura altuengatiko alertak aktibatuko dira tenperatura maximoaren aurreikuspena atalasearena (34) baino handiagoa denean gutxienez 3 egunez jarraian. Hori gertatzen denean, arrisku-maila kalkulatzeko, aurreikusitako tenperatura maximoaren eta langaren arteko aldea batuko da hiru egun horietako bakoitzerako. Emaitza 3,5 edo txikiagoa bada, alerta horia izango da (arrisku txikia); 3,5 eta 7 artekoa bada, laranja (arrisku ertaina); eta emaitza 7 baino handiagoa bada, alerta gorria aktibatuko da (arrisku handia).

Adibidez, Aemetek Nafarroan jarraian hiru egun aurreikusten baditu 37 graduko tenperatura maximoekin, aldea kalkulatzen da egunero: 37-34 = 3. Egun bakoitzeko emaitza gehitzen da: 3+3+3 = 9; eta emaitza 7 baino handiagoa denez, alerta gorria aktibatuko litzateke arrisku altuagatik.

2022

Iazko uda beroenetakoa izan zen erregistroak daudenetik behintzat. Tenperatura altuengatiko hamaika alerta izan ziren, 19 egunez aktibatuta egon zirenak, Beroagatiko Prebentzio Plana aktibatuta dagoen jardunaldien %17.

Erkidegoko toki askotan erregistratutako tenperaturak errekor historikoak gainditu zituzten. Nafarroako azken 50 urteetako zazpi egunik beroenetako lau 2022an izan ziren. Osasun Publikoaren Memoriaren arabera, iaz 11 alerta ezarri ziren tenperatura altuengatik: ekainaren 13an, 14an eta 16an; uztailaren 10ean, 11n, 12an, 13an eta 15ean; eta abuztuaren 3an eta 8an. Ebroko Erriberako eremurako, 11 alerta ezarri ziren, 19 egunez; Iparraldean eta Erdialdean, 10 alerta izan ziren, eta 17 egun eman ziren alertan, 36 graduko maximoa eta 18 graduko minimoa gainditzeagatik (plana aktibatuta egon zen egunen % 15,9).

 

EUSKALERRIA IRRATIAzale hori:

FM 98.3ko zein euskalerriairratia.eus webguneko edukiak musu truk entzun, irakur eta ikus ditzakezu.

Zuretzako eskari bat dugu: posible baduzu, lagun gaitzazu gero eta eduki gehiago eta hobeak sortzen, Iruñerriko euskaldun ororen eskura jartzeko.

Izan ere, zenbat eta komunitate handiagoa, orduan eta proiektu komunikatibo eraginkorragoa.


Bazkidetu zaitez!