Uharte eta Urmenetari Nafarroako urrezko dominak kentzea eskatu du Fusilatutakoen Senitartekoen elkarteak

Euskalerria Irratia 2022ko aza. 16a, 12:23

Elkarteak Iruñeko  ´Premin de Iruña´kale izendapena ezabatzea ere eskatzen du. “Enpresari edo idazle arrakastasuak izateak ezin du diktaduraren kolaboratzaileak izana estali” azaldu dute.

Nafarroako Fusilatutakoen Senitartekoen Elkarteak adierazi duenez, "Madrilen onartu berri den Memoria Demokratikoaren legea betetzea nahi du, nahiz eta horrek Felix Huarte enpresaburu eta politikariari Urrezko Domina kentzea ekarri, Espainiako Gobernuak Laneko Merezimenduaren Dominarekin egin duen bezala; Lan Ministerioak erabaki hori justifikatzen du Huartek erregimen frankistarekin dituen loturetan".

Affna-36k ohar baten bidez adierazi duenez, "Nafarroako Gobernuak 2014ko Nafarroako Urrezko Domina Felix Huarteri eta Javier Urmenetari emango zaiela iragarri zuenean, kontuan izan behar da sari horiek frankismoarekin zuzenean lotuta jaio zirela, Franco diktadorea izan baitzen lehen sariduna 1974an".

Affna-36ren iritziz, "Urmeneta eta Huarte enpresari arrakastatsuak izateak ez ditu herritar eredugarri bihurtzen". "Ez zuzentzea Nafarroan milaka pertsona erail zituen eta ehunka nafar erbestera kondenatu zituen diktadura lazgarriaren kolaborazionismoari balioa ematea litzateke", ziurtatu du.

Elkarteak adierazi duenez, "argi dago frankismoa, zoritxarrez, oso aldi luzea izan zela, eta garai horretan bizitzen eta bizi-proiektuak eraikitzen jarraitu behar zela; horregatik, arazoa ez da norbait frankismoan aberastea edo negozioak egitea, frankismoarekin baizik, eta ñabardura hori ez da preposizio kontua soilik, argazki finko bat baizik, bizitza askatasunaren alde jokatu zutenak eta urte horietan guztietan eroso bizi izan zirenak deskribatzen dituena". "Biktimek domina bat baino gehiago merezi dute", gaineratu du.

Ondoren, elkarteak adierazi duenez, "kolpistekin eta diktadurarekin oso harreman estua izan zutenek, errekete gisa aktiboki parte hartu zutenek, Falangearentzat oso ekarpen garrantzitsuak eman zituztenek, Dibisio Urdineko boluntarioak izan zirenek, gerra zibilean Ablitaseko aerodromoa preso errepublikanoekin eraiki zutenek, Erorien Harana eraikitzen lagundu zutenek, ez lukete egon behar Nafarroako Urrezko Domina bezalako sari baten logikaren barruan, hain zuzen ere balio demokratikoak sustatzeagatik nabarmendu beharko litzatekeena".

Elkarteak ziurtatu duenez, "Iruñako Preminen kasua frankismoko figurei errekonozimendua mantentzea ere bada, Mendebaldea auzoan egindako ibilaldi bati izena ematen baitio". "80ko hamarkadaren amaieran eraikia, bertako kaleen izenak idazle nafarrei edo gure lurrari oso lotuta daudenei eskainiak daude. Hemen, Ignacio Baleztenaren izengoiti hori (beste batzuk ere erabiltzen zituen) bere alderdi literarioarekin lotuta dago. Gizon horri eta bere familiari buruz, ezagutzen dugun Iruñeko Sarasate pasealekuko etxe-jauregi horretako biztanleei buruz, historia asko dakizkigu, biografia asko dago, eta Nafarroako gizarteko sektore tradizionalistenak arduratu dira haren merituak eta bertuteak goresteaz ", ziurtatu du.

Hala ere, Affna-36k adierazi duenez, "Ignacio Baleztena Ascarateren beste aurpegi asko ere ezagutzen dira". "1936ko uztailerako, erreketea antolatzen joan zen euskal probintzietan eta Nafarroan, Errepublikaren aurka konspiratuz, eta 8.400 errekete eskaini zizkion Emilio Molari altxamendurako, bere semeetako batzuekin Zaragozara boluntario gisa abiatuz uztailaren 18aren ondoren. Ez zen erreketea, hogei urteko borrokalari soila, arrazoi ideologikoengatik edo beste batzuengatik frontera joan zena. Kolpearen bultzatzaile eta bultzatzaile bat zen. Bere anaia Joaquin Nafarroako eskualde batzorde karlistako burua zen, eta Escolapioseko kuarteletik garbiketa politikoa egiten zuen Nafarroan, zoritxarrez ezagunak ziren metodoekin ", gaineratu du.

Azkenik, "Nafarroako Urrezko Domina kentzeko eta gure kaleetatik haien izena ezabatzeko" eskatu du elkarteak, "justiziagatik, legea betez".

EUSKALERRIA IRRATIAzale hori:

FM 98.3ko zein euskalerriairratia.eus webguneko edukiak musu truk entzun, irakur eta ikus ditzakezu.

Zuretzako eskari bat dugu: posible baduzu, lagun gaitzazu gero eta eduki gehiago eta hobeak sortzen, Iruñerriko euskaldun ororen eskura jartzeko.

Izan ere, zenbat eta komunitate handiagoa, orduan eta proiektu komunikatibo eraginkorragoa.


Bazkidetu zaitez!