Astelehenean hasiko da (H)ilbeltza Baztanen

Euskalerria Irratia 2018ko urt. 10a, 20:29

Laugarren urtez Baztanen ospatuko den (H)ilbeltza, Euskal Nobelaren Astearen aurkezpena egin dute Karrikirin.  Urtarrilaren 15etik 21era elkarrizketak, jokua, filma eta aurkezpenak eginen dira, besteak beste.

Ekimenaren antolatzaileek azpimarratu dutenez “Euskal literatura eta bereziki euskal nobela beltzak munduan merezi duen tokiari leiho bat ireki nahi diogu gure astearen bitartez.”

 

Egitaraua

Euskal Nobela Beltzaren Astearen lehen egunean, ilbeltzaren 15ean, “Idazleekin solasean” ekimena izanen dugu. Bertan, liburu bat aukeratu eta idazlea gonbidatzen dugu merendu goxo baten bueltan liburuaz solastera.  Aurtengoan Ernesto Praten “Telleria eta gero, zer?” liburua aukeratu dugu. Ernesto taldekidea dugu, nobela beltza idatzi du eta, gainera, Baztanen kokatu du kontakizuna. Beraz, ezinezkoa zen ez aukeratzea. Nobelako protagonista Baztan bukolikoaren irudia hankaz gora jartzera heldu zaigu.

Arizkunen, medikuaren etxeko liburutegi beltzean, arratsaldeko 7terdietan.

           

ILBELTZAREN 17an, asteazkenean, berriz ere euskal nobela beltzen klasiko bat izanen dugu gure artean. Iaz,  50 urte bete ziren GAUAZ IBILTZEN DANA nobela argitaratu zela, eta horixe izan da aitzakia Txomin Peillen gure artera gonbidatzeko. Bere kontuak partekatzeko, Jose Angel Irigarai poeta eta euskaltzaina hurbilduko da gurera. Zer esana izango dute, dudarik gabe, garaikide diren bi idazle historiko hauek.

Hitzordua Amaiurko Gaztelu elkartean arratsaldeko19:00etan.

            Eta aipatu nahi dugu, Peillenekin elkarlanean aritu garen honetan, ZALDI BELTZAK ZERUAN ipuin liburua argitaratu dugula Maiatz eta Pamiela argitaletxeekin (H)ILBELTZARAKO espreski. Bertan GAUAZ IBILTZEN DANAren puska bat ageri da, idazleak berak hautatua, eta bortz ipuin beltz. Horietako bakarra aitzinetik argitaratua. Bertze lauak (H)ILBELTZArako.

 

ILBELTZAREN 19an, ortziralean CHINATOWN filma.

Film aunitzen gidoiak liburuetan oinarritu direlako, zinemagintza literaturarekin lotuta dagoela erran dezakegu. Hor ditugu  Horace Mc Coy, Raymond Chandler edo James M. Cain idazle klasikoen liburuak, bertze aunitzen artean, pelikulen inspirazio edo beraiek gidoilari lanean.

Lan  honen adibide bikainetakoa “Chinatown” fima dugu. 11 oscarretarako izendatua izan zen, baina bakarra irabazi zuen, Robert Tawnek idatzitako gidoiarena, adituen esanetan iparrameriketako zinemagintzako hoberenetakoa.

Filma Roman Polanskik 1974an errodatu zuen eta aurtengo (H)ilbeltzan ikusteko aukera izango dugu. Arrasateko Unibertsitateko irakaslea den Nerea Arrutik aurkeztua, jatorrizko bertsioan, euskarazko azpitituluekin .

 

ILBELTZAREN 20ean, larunbatean

            Goizean, urtero bezala, mahai-ingurua. “Beltzaren estereotipoak literaturatik ikus-entzunezkoetara”, horixe aurtengo mahai-inguruaren gaia. Izenburuak berak adierazten du, azalpen gehiagoren beharrik gabe, zeren inguruan hitz egingo duten gonbidatuek. Aspalditik izan dugu gai honekiko kezka, nobela beltzetan estereotipo oso markatuak ageri direlako, eta zer esanik ez zinema beltzean. Nortzuk izan dira, adibidez, protagonista nagusiak? Generoaren trataera nolakoa izan da?   

Arantxa Iturbe kazetariak gidatuko du ekitaldia. Iratxe Fresneda, Euskal Herriko Unibertsitatekoko irakaslea, eta Irati Jimenez idazlea izanen dira hizlariak, eta genero ikuspuntutik aztertuko dituzte trama beltz ezberdinak.

 Goizeko 11:00etan Elizondoko Arizkunenea kultur etxean.

 

            Ondoren, Erratzura joanen gara bazkaltzera. Sarrerak lortu nahi badituzue, aski duzue ilbeltzabaztanen gmail.com helbidera idatzi eta adieraztea. Eta kafea hartu ondoren, liburu aurkezpenak.

            Klasikoez gain, euskal nobela beltz berrien erakusleiho gisa, iaz argitaratutako 3 nobelen aurkezpenak izango ditugu. Jon Arretxeren Arrutiren banda, Pierre Mestroten Bihotz ebatsiak eta John Anduezaren Danba!.

            Ez ditugu, hala ere, nobelak bakarrik izango.  Antzezlan baten gidoiaz ere arituko zaigu Galder Perez kazetaria.  'Morbus operandi', kazetaritzari buruzko komedia politiko beltza idatzi dueta kazetaritza gidatzen duten ezkutuko botereei buruz hitz egingo digu.

 

            Ilunabarrean, SUSMAGARRIEN GAUA. Eguna tertulia literario eta liburu artean igaro ondoren, elkar hobeto ezagutu eta jolasean aritzeko parada izanen da. Aurreko urteetan egin dugun bezala, aurten ere sorpresa txiki bat prestatu dugu, ongi pasa eta hartu emanetan aritzeko.

 

ILBELTZAREN 21ean, igandegoizean, kontakizun antzeztu bat ikusteko aukera egonen da. Eszenatokia: mendia. Gure irudimenean esistitzen diren Baztango bazter eder eta bakarti horiek, ezin ahaztuko genituen ba! Mendiko botak jantzi, paseatzera atera eta trama beltz baten berri emango digun kontalariarekin batera, antzerkia ikusteko aukera izango dugu ibilbidean zehar.

Anizen, goizeko 11etan.

Akitzeko, arratsaldeko 7etan, HAMA(H)IRU ATE ikuskizuna.

1985. urtean, kartzelan zeudela, Mitxel Sarasketak eta Joseba Sarrionandiak HAMAIRU ATE izeneko bilduma kaleratu zuten itzulitako testuekin. Bilduman, umore beltzaren erakusle diren zenbait idazleren testuak ageri dira.

Emanaldian, modu batean edo bertzean, bi egileen presentzia izango dugu, eta Iñigo Beltzunegi musikariaren laguntzaz, testuen irakurraldia eginen dugu (H)ILBELTZAko kideok.

Hamahiru egile daude. Guk, ate bakarrean bilduko ditugun  hamaika leituko ditugu.

Hitzordua, erran bezala igandean, arratsaldeko 19:00etan Iruritako Jauregiarte taberna kulturalean.

 

Honekin batera antolatzaileek gogorarazi dute abian direla web gune bat eta literatur beka bat ekimen honekin lotutakoak:

“Baino ez pentsa (H)ilbeltza aste hau bakarrik danik. Bada urtean zehar gaiarekin jaraitzeko modu bat  webgune bat ere badugulako,  ilbeltza.eus izenekoa. Bere xedea  euskarazko genero beltza  bultzatzea da eta  atal desberdinetan banatuta dago: liburu aipamenak, elkarrizketak, zinema beltza,…eta gehiago. Bisitatzera gonbidatzen  zaituztegu.

Baita ere  joan den urtean sortu genuen Hilbeltza beka  aipatu nahi dugu. Beka hau  Hilbeltza, Baztango Udala eta Txalapartaren eskutik dator eta horren bidez urte batean nobela beltz baten sormena lagunduko du eta bertze batez itzulpena. Lehendabiziko bekaren irabazlea Miel Angel Elustondo izan da eta emaitza 2019ko Eusal Nobela Beltzaren Astean aurkeztuko dugu.”

EUSKALERRIA IRRATIAzale hori:

FM 98.3ko zein euskalerriairratia.eus webguneko edukiak musu truk entzun, irakur eta ikus ditzakezu.

Zuretzako eskari bat dugu: posible baduzu, lagun gaitzazu gero eta eduki gehiago eta hobeak sortzen, Iruñerriko euskaldun ororen eskura jartzeko.

Izan ere, zenbat eta komunitate handiagoa, orduan eta proiektu komunikatibo eraginkorragoa.


Bazkidetu zaitez!