Salhaketa Nafarroatik salatu du joan den azaroaren 6tik Iruñeko espetxeko telefonoguneko telefonoa ez dela erabilgarri egon. Salhaketaren ustez, guztiz onartezina da, gaur egun hain digitalizatua dagoen gizarte honetan, zerbitzu publiko bat hamar egunez inkomunikatuta geratzea telefono baten matxura baten ondorioz. "Eta askoz ere onartezinagoa da administrazio publikoak egoera horren ondorioak arintzeko behin-behineko alternatibarik ez antolatzea", adierazi du ohar bidez..
Azaroaren 18an berrezarri dute telefono linea. Hala ere, Salhaketa Nafarroatik "guztiz beharrezkotzat" jotzen dute Iruñeko espetxean gertatu den egoera hori ikusaraztea, Iruñeko espetxean egiten diren eskubide-urraketen beste hainbat egoerarekin batera, "Iruñeko espetxeko zuzendaritzaren, Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiaren eta Nafarroako Gobernuaren erabateko gelditasunaren aurrean".
Hori dela eta, beste behin ere, Nafarroako Gobernuari eskatu diote Iruñeko kartzelaren eskumena bere gain har dezala "lehentasunez". "Eskumen hori bereganatzen ez den bitartean, Nafarroako Gobernuari eskatzen diogu bere gain har dezala Iruñeko kartzelarekiko erantzukizuna, eta har ditzala neurriak presoen eskubideak bermatzeko edota Iruñeko espetxean dauden gabeziak arintzeko".
Elkarteak azaldu duenez, Iruñeko espetxeko telefonoguneko telefonoaren funtzionamendu faltaren ondorioz, espetxearekin harremanetan jartzeko ezintasuna "etengabea" izan da azken egunotan, eta kalte larriak eragin ditu. "Kaltetutako lehen pertsonak presoak eta haien senideak izan dira, eta zailtasun handiak izan dituzte kristal bidezko komunikazioak egiteko aurretiko hitzordua eskatzeko". Salhaketak senideen deiak jaso ditu, presondegiarekin harremanetan jartzea lortzen ez zutenak bisitarako hitzordua jartzeko.:"Pertsona horiei hitzordua Espetxe Zuzendaritzaren webgunearen bidez eskatzeko aukera eman zaie, eta kudeaketa guk geuk egiteko aukera eskaini diegu, online izapideak egiteko zailtasunak bazituzten. Jakin dugunez, halaber, espetxeak telefonoz erantzun ez zuenez, familia batzuek espetxean bertan aurkeztu behar izan zuten kudeaketa egiteko".
Salhaketak gogorarazi du, Iruñeko espetxeko komunikazio fisikoak abuztuaz geroztik kristal bidezko komunikazioetara mugatuta daudela, eta komunikazio horiek eskuratzeko zailtasunak presoen eta haien senideen arteko harreman pertsonal oro ezabatzea dakarrela.
Eragin gehiago izan ditu egoera honek. Hirugarren graduan dauden eta sailkapenaren baldintzekin lotutako edozein gorabeheraren berri emateko espetxera deitu behar izan duten pertsonei eragin die, preso dagoen pertsona baten egoerari buruzko edozein kontsulta egitera deitu duten senitartekoei eta hurbilekoei eragin die, edo zenbait gestio egin ditu, hala nola dirua pekulioan sartzea edo elementu pertsonalak dituzten paketeak sartzea. Espetxean sartzekoak ziren eta ospitaleratzeko moduari buruzko edozein zalantza zuten pertsonei ere eragin die.
Azkenik, kaltetuen artean gizarte-erakundeetako profesionalak, abokatutzakoak eta justizia-administrazioko langileak ere egon dira. "Kasu honetan, komunikatzeko ezintasunaren ondorioz, ez zaie jaramonik egin haren kontsultei eta/edo kudeaketei, gai garrantzitsu hauek barne hartu ahal izan baitituzte: eskubideen defentsarako informaziorik eza, gizarte-erakundeetatik eskari garrantzitsuak helarazteko inkomunikazioa, presoak aske uzteko jakinarazpena eta kaltetutako pertsona benetan aske uzteko atzerapena".